Kumar bağımlılığı, bir kişinin kumar oynama davranışını kontrol edememesi ve bu davranışın onun yaşamında önemli sorunlara yol açmasıdır. Kumar bağımlılığı, madde bağımlılığı gibi diğer bağımlılık türleri ile benzerlik gösterir. Beyinde aynı ödül mekanizmalarını harekete geçirir ve benzer davranışsal değişikliklere neden olur.
Kumar bağımlılığı olan kişiler, kumar oynamak için kontrolsüz bir istek duyarlar. Kumar oynadıklarında, dopamin ve serotonin gibi nörotransmitterlerin salınımı artar. Bu nörotransmitterler, haz ve ödül duygularına neden olur. Kumar bağımlıları, bu duyguları tekrar tekrar yaşamak için kumar oynamaya devam ederler.
Kumar bağımlılığı, kişinin yaşamında önemli sorunlara yol açabilir. Finansal sorunlar, aile içi sorunlar, iş kaybı, yasal sorunlar ve hatta intihar gibi sorunlarla karşılaşabilirler.
Kumar Bağımlılığının Nedenleri
Kumar bağımlılığının kesin nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin bağımlılığa yol açabileceği düşünülmektedir:
- Genetik faktörler: Kumar bağımlılığı, ailesel bir hastalıktır. Kumar bağımlıları olan kişilerin birinci derece akrabalarında da kumar bağımlılığı görülme olasılığı daha yüksektir.
- Psikolojik faktörler: Kumar bağımlılığı, depresyon, anksiyete ve kişilik bozuklukları gibi psikolojik sorunlarla ilişkilendirilmiştir.
- Sosyal faktörler: Kumar oynamak, sosyal kabul ve arkadaşlık gibi ihtiyaçları karşılayabilir. Bu durum, özellikle yalnız ve izole kişiler için kumar oynama riskini artırabilir.
Kumar Bağımlılığının Psikolojik Çözümleri
Kumar bağımlılığının tedavisinde, psikoterapi ve ilaç tedavisi birlikte kullanılmaktadır.
Psikoterapi
Psikoterapi, kumar bağımlılığının altında yatan nedenleri anlamaya ve bu nedenleri çözmeye yardımcı olur. Psikoterapinin amacı, kumar oynama davranışını kontrol etmeyi öğrenmek ve kişinin yaşamını yeniden inşa etmektir.
Kumar bağımlılığında kullanılan psikoterapi türlerinden bazıları şunlardır:
- Bilişsel davranışçı terapi (CBT): CBT, kumar oynama davranışını etkileyen olumsuz düşünceleri ve davranışları değiştirmeye odaklanır.
- Nöropsikolojik terapiler: Bu terapiler, kumar oynama davranışını etkileyen beyin işlevlerini iyileştirmeye odaklanır.
- Aile terapisi: Aile terapisi, kumar bağımlılığının aile üzerindeki etkilerini ele alır ve ailenin desteğini sağlamak için çalışır.
İlaç tedavisi
İlaç tedavisi, kumar oynama davranışını kontrol etmeyi kolaylaştırmak için kullanılır. Kumar bağımlılığında kullanılan ilaçlardan bazıları şunlardır:
- Serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar): SSRI’lar, depresyon ve anksiyete tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Kumar bağımlılığı olan kişilerde depresyon ve anksiyete yaygındır. SSRI’lar, bu duyguları yönetmeye yardımcı olarak kumar oynama davranışını azaltabilir.
- Stimulanlar: Stimulanlar, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Kumar bağımlılığı olan kişilerde DEHB yaygındır. Stimulanlar, dikkati artırarak ve ödül beklentisini azaltarak kumar oynama davranışını azaltabilir.
Kumar Bağımlılığından Kurtulmak İçin Öneriler
Kumar bağımlılığından kurtulmak için, kişinin öncelikle bağımlılığını kabul etmesi gerekir. Bağımlılığını kabul eden kişi, tedavi için adım atmaya hazır olur.
Kumar bağımlılığından kurtulmak için yapılabilecek bazı şeyler şunlardır:
- Profesyonel yardım alın: Kumar bağımlılığından kurtulmak için profesyonel yardım almak önemlidir. Bir psikiyatrist veya psikolojik danışman, bağımlılığınızın altında yatan nedenleri anlamanıza ve bu nedenleri çözmenize yardımcı olabilir.
- Kumar oynamayı bırakın: Kumar oynamayı bırakmak, bağımlılıktan kurtulmanın ilk adımıdır. Kumar oynama konusunda kendinizi güçlü hissetmiyorsanız, bir arkadaşınızdan veya aile üyenizden yardım alın.
- Kumar oynama ortamlarından uzak durun: Kumar oynama ortamlarından uzak durmak, kumar oynama isteğinizi azaltmaya yardımcı olacaktır.
- Yeni uğraşlar edinin: Kumar oynamanın yerine koyabileceğiniz yeni uğraşlar edinin. Bu uğraşlar, dikkatinizi dağıtmanıza ve kumar oynama isteğinizi azaltmanıza yardımcı olacaktır.
Kumar bağımlılığı, tedavisi mümkün