Günümüzde psikolojik rahatsızlıklar, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de oldukça yaygındır. Bu durum, hem bireylerin yaşam kalitesini düşürmekte hem de toplum üzerinde önemli bir yük oluşturmaktadır. Türkiye’de en sık görülen psikolojik rahatsızlıklar şunlardır:
1. Anksiyete Bozuklukları: Anksiyete bozuklukları, aşırı endişe ve kaygı ile karakterize bir grup ruhsal bozukluktur. Türkiye’de en sık görülen anksiyete bozuklukları arasında yaygın anksiyete bozukluğu, panik bozukluğu ve sosyal fobi yer alır.
2. Depresyon: Depresyon, üzüntü, umutsuzluk ve ilgi kaybı gibi belirtilere sahip bir ruhsal bozukluktur. Türkiye’de her 10 kişiden 1’inin depresyon yaşadığı tahmin edilmektedir.
3. Bipolar Bozukluk: Bipolar bozukluk, aşırı duygusal dalgalanmalara neden olan bir ruhsal bozukluktur. Manik ve depresif ataklar olarak iki farklı evresi vardır. Türkiye’de bipolar bozukluk görülme sıklığı %2-3 civarındadır.
4. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): DEHB, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik ile karakterize bir nörolojik bozukluktur. Türkiye’de DEHB görülme sıklığı %5-8 civarındadır.
5. Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB): OKB, istenmeyen ve tekrarlayan düşüncelere (obsesyonlar) ve bu düşüncelere bağlı davranışlara (kompulsiyonlar) neden olan bir ruhsal bozukluktur. Türkiye’de OKB görülme sıklığı %1-2 civarındadır.
6. Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): TSSB, travmatik bir olaydan sonra ortaya çıkan bir ruhsal bozukluktur. Kabuslar, anılar, flashbacks ve çökkünlük gibi belirtilere neden olabilir. Türkiye’de TSSB görülme sıklığı %4-6 civarındadır.
7. Tükenmişlik Sendromu: Tükenmişlik sendromu, uzun süreli stres ve yorgunluk sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Tükenmişlik sendromu yaşayan kişilerde duygusal tükenme, depersonalizasyon ve azalmış iş performansı gibi belirtiler görülür.
8. Yeme Bozuklukları: Yeme bozuklukları, anormal yeme davranışları ile karakterize bir grup ruhsal bozukluktur. Anoreksiya nervosa, bulimia nervosa ve tıkınırcasına yeme bozukluğu en sık görülen yeme bozukluklarıdır.
9. Uyku Bozuklukları: Uyku bozuklukları, uykuya dalma veya uykuda kalma güçlüğü ile karakterize bir grup bozukluktur. Uykusuzluk, uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu en sık görülen uyku bozukluklarıdır.
10. Kişilik Bozuklukları: Kişilik bozuklukları, kişinin düşünme, hissetme ve davranma biçiminde kalıcı ve esnek olmayan örüntülere neden olan ruhsal bozukluklardır. Borderline kişilik bozukluğu, narsisistik kişilik bozukluğu ve şizoid kişilik bozukluğu en sık görülen kişilik bozukluklarıdır.
Psikolojik Rahatsızlıklarla Mücadele
Psikolojik rahatsızlıklarla mücadelede erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. Psikolojik rahatsızlık belirtileri yaşıyorsanız, bir psikiyatrist veya psikoloğa başvurmanız önemlidir. Tedavi seçenekleri arasında psikoterapi, ilaç tedavisi ve transkraniyal manyetik stimülasyon (TMS) gibi yöntemler yer alır.